کودکان و افراد معلول در جامعه به عنوان بخش مهمی از جمعیتی که لزوم مراقبت های پزشکی در آنها پر رنگ تر است باید همواره مورد توجه بیشتری قرار گیرند . یکی از این مقوله ها مراقبت های بهداشتی دندان و دهان بوده که با توجه به عدم توانایی افراد معلول لزوم توجه به آن چندین برابر است . منظور از کودک معلول شامل تمام حالات معلولیت یا ترکیبی از آن ها می باشد که سلامت را به مخاطره می اندازد. بسیاری از کودکان توسط تیمی که در آن دندان پزشک نیز جهت ارزیابی وضعیت داخل و خارج دهانی نقش دارد کنترل شده اند ، تیم مذکور پس از تشخیص معلولیت کودک براساس توانائی ها و ضعف های وی برنامه ها او پیشنهاداتی را جهت مراقبت و کنترل کودک ارائه می دهد.
با توجه به اهمیت این موضوع مقاله ای را در چند بخش منتشر ساختیم که در بخش قبلی مباحثی زیر مورد بررسی قرار دادیم .
- نخستین ملاقات دندان پزشکی
- معاینات رادیو گرافیک
- دندان پزشکی پیشگیری
و در این بخش مباحث زیر مطرح می سازیم:
- تغذیه و رژیم غذایی
- کاربرد فلوراید
- نظارت و کنترل پیگیری
- محدود کردن فعالیتهای بدنی
تغذیه و رژیم غذایی در دنداپزشکی کودکان معلول:
تغذیه و رژیم غذایی از طریق تأثیر بر نوع و ویرولانس میکرو ارگانیسم های پلاک دندانی، مقاومت دندانها و ساختمان های محافظ آنها و میزان بزاق بر روی پوسیدگی های دندانی مؤثر است بنابراین استفاده از یک رژیم غذایی مناسب جهت برنامه پیشگیری در طفل معلول الزامی است
دندان پزشک می بایستی از وضعت تغذیه ای کودک اطلاع داشته و با والدین وی در این مورد صحبت کند و در شرایط خاص اجازه هر گونه تغییر ضروری در برنامه غذایی را داشته باشد.
برای مثال در مواقعی مانند فلج مغزی شدید که مشکل بلع وجود دارد. ممکن است نیاز به استفاده از مواد خاص جهت تغذیه کودک باشد در بیماران با سندرم ها و اختلالات ویژه مانند فنیل کتونوریا – دیابت و یا سندرم پارادرویلی (paradler willi syn) نیاز به تغذیه ویژه و یا تنها مصرف مواد کالریک دارند
به هر حال بهتر است تعیین رژیم غذایی برای این کودکان توسط متخصص تغذیه با پزشک معالج بیمار صورت گیرد.
برای پیشگیری از پوسیدگی Nursing cities می بایستی موکده به والدین توصیه شود تا از تغذیه کودک توسط شیشه شیر و با تغذیه پستانی مادر بعد از ۱۲ ماهگی حتی الامکان خودداری نمایند.
کاربرد فلوراید در دندان پزشکی کودکان معلول:
استفاده عاقلانه از فلوراید به صورت سیستمیک جهت پیشگیری از پوسیدگیها در مورد بیماران ناتوان توصیه می شود. برای تعیین میزان فلوراید لازم. دندانپزشک بایستی ابتدا میزان فلوراید را در ذخیره آبی مورد مصرف بیمار تعیین کند، در صورتیکه میزان فلوراید بین 0.7تا 1 ppm باشد. به فلوراید تکمیلی نیازی نخواهد بود. در صورتی که دندانپزشک در مورد میزان فلوراید آب مصرفی بیمار مطمئن نباشد با آزمایشی ساده می تواند آن را تعیین کند.
هنگامی که میزان فلوراید مشخص شد می توان میزان فلوراید تکمیلی مورد نیاز را تعیین کرد.
بر مبنای اینکه بیمار در محیط فلوراید دار با فاقد فلوراید زندگی کند، فلوراید تراپی موضعی نیز بایستی بطور منظم در برنامه پیشگیری وی گنجانیده شود.
خمیر دندانی که مورد تأیید ADA می باشد و شامل فلوراید است بایستی روژانه مصرف شود. برخی از گلینسین ها که بیماران ناتوان را معالجه می کنند بهداشت ضعیف دهانی و درصد بالای پوسیدگی را در این افراد متذکر شده اند و پیشنهاد مصرف شستشوی روزانه با محلول نیم درصد Naf را داده اند، همچنین استفاده از استاتوس فلوراید چهار دهم درصد بصورت ژل در خمیر دندان هر شب تأثیر بسیار خوبی در کاهش پوسیدگی دندانی در این کودکان داشته است.
نظارت و کنترل پیگیری در دندان پزشکی کودکان معلول
انجام معاینات دندانی منظم در معالجات دندانی بیماران مستعد به پوسیدگی و بیماران ناتوان بسیار اساسی است. گرچه بیشتر بیماران هر ۶ ماه یکبار جهت معاینه – پروفیلاکسی و کار برد فلوراید موضعی ویزیت می شوند ولیکن بیماران خاص بهتر است که هر ۲-۳ یا ۴ ماه معاینه شوند و این مطلب بخصوص در مورد بیمارانی که در مؤسساتی نگهداری می شوند که برنامه پیشگیری و بهداشتی مناسبی ندارند اهمیت ویژه دارد
کنترل کودکان معلول در درمان های دندانپزشکی:
قوانین کنترل رفتاری در معالجه بیماران معلول بسیار با اهمیت تر است. برای موفقیت در کنترل این کودکان می توان از راههای مختلفی استفاده کرد شامل: تکنیکهای روانی و سالوژیک – محدود کننده های فیزیکی – پیش دارویی شامل آرام بخش خفیف تا بیهوشی عمیق
این روش ها برای مراحل مختلف تشخیص و طرح درمان و انجام اعمال دندانپزشکی مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده از تکنیک های معمول و متداول در مورد بسیاری از بیماران مؤثر است اما در تعدادی از این بیماران روشهای کنترل روانی مؤثر نیست در این موارد باید از روش های دیگر استفاده نمود.
محدود کردن فعالیتهای بدنی در دندان پزشکی کودکان معلول:
گرچه منافع استفاده از محدود کننده های حرکتی ثابت شده است ولیکن بایستی به این مسئله توجه داشت که استفاده از آرام بخش ها می تواند نیاز به محدود کننده های حرکتی را کاهش بدهد. محدود کردن حرکات بدنی تنها یک معنا دارد و آن ایجاد کنترل رفتاری فرد در حدی است که بتوان درمان ها دندان پزشکی را برای وی انجام داد. محدود کننده های حرکتی روشی مقید و مؤثر جهت تسهیل ارائه خدمات دندانی برای بیمارانی است که فعالیتهای بیش از حد آنها نیاز به کنترل دارد (نوزادان و کودکان با ختلالات نوروماسکول شدید)
همچنین این راه برای کنترل بیمارانی که در برابر درمان مقاومت بسیاری نشان می دهند لیکن نیاز به درمانهای دندانپزشکی دارند و بعلاوه شرایط لازم جهت بیهوشی عمومی را ندارند نیز مفید می باشند.
آبسلانگ ها وسایلی هستند که استفاده از آنها ساده بوده، یکبار مصرف و بسیار ارزانند، غالبا چنین وسایلی جهت استفاده در مراقبتهای دهانی کودک در منزل به والدین داده می شود. این وسایل به بازماندن دهان در طول معاینه و درمان کمک می کند.
ممنون که تا اینجا با ما همراه بودید. ضمنا اگر سوالی در ارتباط با موضوعات مطرح شده و یا هر موضوعی در این زمینه دارید، بدون خجالت از ما بپرسید. کارشناسان ما همیشه و 24 ساعت شبانه روز در دسترس و خدمت شما هستند. کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی رایا
Leave A Comment