همان گونه که در مقاله نهفتگی دندان ها و عوارض ناشی از نهفتگی ذکر شد بسیاری از دندان ها به دلائل مختلف فیزیولوژیکی و یا فرآیندهای پاتولوژیکی نمی توانند به طور طبیعی رویش کنند و به وضعیت مطلوب خود در قوس فکی برسند روش های متعددی جهت حفظ این دندان ها به کمک جراحی و یا توامان با درمان ارتودنسی ابداع گردیده است لازم به ذکر این نکته است که درجه موفقیت این نوع درمان ها بستگی تامی دارد به این امر که دندان هنوز قدرت رویش طبیعی خود را داشته و دانسیته استخوان اجازه این کار را بدهد و این بدان معنا است که تشخیص دندان نهفته در سنین پائین یک امر ضروری و مهم است.
در این مبحث سعی می شود در مورد راههای مختلف نجات دندان های نهفته مختصرأ بحث شود
الف) دندان رویش نیافته ای که در وضعیت مطلوبی قرار دارد
معمولا دندان نهفته ای که در وضعیت مناسبی برای رویش قرار دارد را می توان با حذف موانع موجود آزاد کرد البته گاهی با اصلاح وضعیت موجود از طریق ارتودنسی نیازی به کشیدن دندان دیگری نیست این نکته را باید در نظر داشت که با اعمال ارتودنسی و یا کشیدن دندان مانع ، فضای کافی جهت رویش دندان نهفته فراهم می گردد دندان هایی که رویش آنها در اکثر موارد توسط دندانهای مجاور به تأخیر می افتد عبارتند از : دندان های نیش ، دندان های آسیای کوچک دوم و دندانهای آسیای بزرگ سوم در مورد دندانهای نیش و دندان های آسیای کوچک دوم می توان دندان آسیای کوچک اول را کشید در مورد دندان های آسیای بزرگ سوم کشیدن دندان آسیای بزرگ دوم توصیه می گردد و البته این در صورتی است که دندان آسیای بزرگ دوم کاملا پوسیده و یا بیماری پالپی داشته باشند و نتوان آن را درمان ریشه کرد که باید آن را کشید. اگر دندان نهفته نزدیک به سطح باشد استخوان و لثه روی آن را برمی داریم و نیاز به پانسمان نیز ندارد، در صورت نیاز می توان از ارتودنسی استفاده کرد تا دندان هایی که به وضع مطلوب رویش پیدا نمی کنند را به وضع مطلوب هدایت کرد
ب) دندان رویش نیافته ای که در وضعیت مطلوب قرار ندارد
در بسیاری از موارد دندان های نهفته عامل بالقوه ( پتانسیل) رویش خود را از دست داده اند که حتی با ایجاد فضای کافی نیز نمی توانند به صورت نرمال رویش پیدا کنند در چنین مواردی ابتداء دندان را از طریق جراحی اکسپوز می کنند و اگر نتوان از وسایل ارتودنسی استفاده کرد با جراحی وسیع تری آن را به وضعیت مطلوب می رسانند.
ج) اکسپوژر دندان نهفته از طریق جراحی
دندان نیش بالا در بیشتر موارد به صورت دندان نهفته دیده شد که نیاز به جراحی دارد البته دندانهای ثنایانی نهفته بالا، دندان های آسیای کوچک اول و دوم ، دندان های آسیای بزرگ نهفته و همچنین دندان نیش نهفته پائین نیز نیاز به چنین جراحی هایی دارند معمولا این جراحی ها بیشتر در مورد دندان های نیش نهفته بالا به کار برده می شود ولی در مورد دندان های نهفته دیگر اصول تقریبا یکی است دندان های آسیای بزرگ سوم دندان هایی هستند که اکثرا به صورت نهفته در می آیند در مورد این دندان ها ابتداء باید یک ارزیابی و معاینه دقیق به عمل آورد که آیا می توانند خود به خود رویش یابند یا خیر. نگهداری آنها در قوس دندانی به ندرت ضروری است و معمولا توصیه می شود که چنین دندان هایی قبل از ایجاد اشکال کشیده شوند در مورد دندان های نهفته به طور کلی قبل از اقدام به عمل جراحی یک ارزیابی دقیق بالینی و رادیوگرافی به عمل آورده و بعد اقدام به عمل جراحی جهت اکسپوژر آنها می کنیم معمولا حدود شش ماه تا یکسال ، پس از اکسپوژر طول می کشد تا دندان به طور طبیعی رویش کند .در هنگام عمل جراحی دندان را باید به طور کافی اکسپوز کرد در صورتی که دندان همنام آن در قوس مجاور رویش یافته می توان به عنوان راهنما از آن استفاده کرد به طوری که اگر رویش خودبخود صورت نگرفت دسترسی کافی جهت هدایت آن به وضعیت مطلوب وجود داشته باشد در صورتی که نسج نرم فقط دندان را پوشانده باشد، برداشتن آن کافی است بعدا اکسپوژر آن برای بدست آوردن گیر و اتصال برای کشش لازم خواهد بود که بعضی جراحان ترجیح می دهند این نوع دندانها را با یک مکررشان توسط پانسمان جراحی اکسپوز نگه دارند. البته این عمل اشکالاتی مثل ویزیت های مکرر، ناراحتی بیشتر برای بیمار را در بردارد و همچنین امکان دارد که خود این پک مانع رویش شود و یا رویش دندان را به تأخیر بیندازد. روش بهتری که عنوان شده است عبارت است از یک روکش استنلس استیل نرم همراه با حلقه های کوچک لحیم شده روی سطوح داخلی و خارجی آن، این عمل سبب می شود تا تاج دندان از نسج نرم پوشیده نشود و اگر رویش صورت نگرفت با استفاده از روشهای مکانیکی به رویش آن کمک کرد برای این عمل ابتداء باید دقیقا موضع و موقعیت دندان شناسایی شود که این مهم به وسیله معاینات دقیق بالینی و رادیوگرافی صورت می گیرد. دندان نهفته نیش بالا اغلب در سمت پالاتال قرار دارد که در اکثر موارد برآمدگی به وجود آمده توسط تاج نهفته دندان را می توان در سمت پالاتال روی مخاط کام لمس کرد وقتی که تاج دندان تعیین محل شد موکوپریوست روی آن برداشته می شود و تاج دندان تا حد امکان با برداشتن استخوان روی آن با یک فرز با دور کند اکسپوز می شود این نوع فرز به این جهت به کار می رود که مینای دندان نهفته را نمی تراشد و بدین ترتیب از وارد آمدن آسیب به دندان جلوگیری می کند و با روشهایی که در فصول بعدی این رساله به تفصیل بحث خواهد شد دندان را به وضعیت مطلوب و مناسب خود در قوس فکی هدایت می کنیم. این روشها نه تنها وقت گیر نیستند بلکه باعث نجات دندان هایی می شوند که ممکن است حتی از طریق درمان ریشه بازگرداندشان به حالت عادی غیر ممکن باشد.
اصطلاحات مقاله:
سطوح دندانی :
۱. سطح داخل دندان : نواحی مجاور زبان یا کام که به آن در فک پایین لینگوال ودر فک بالا پالاتال گویند.
۲. سطح خارجی دندان :نواحی مجاور لب یا لپ که باکال یا لیبیال نامیده می شود.
۳. سطح جونده :که در قسمتهای خلفی اکلوزال و لبه تیز دند ان های جلو را ،انسیزال گویند
ممنون که تا اینجا با ما همراه بودید. ضمنا اگر سوالی در ارتباط با موضوعات مطرح شده و یا هر موضوعی در این زمینه دارید، از ما بپرسید. کارشناسان ما همیشه و 24 ساعت شبانه روز در دسترس و خدمت شما هستند. کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی رایا
Leave A Comment