این بیماری

اولین و رایج ترین مشکل دهان و دندان را می توان پوسیدگی دندان دانست. برآورد های ایالات متحده آمریکا نشان می دهد این بیماری به طور متوسط در سال 27 میلیارد دلار به بهره وری جهانی زیان وارد می کند. همچنین پوسیدگی دندان می تواند زمینه ساز بسیاری از بیماری های عفونی مرتبط با دهان ، مننژیت، عفونت های گوش میانی و رماتیسم شود. بنابراین هر چند این بیماری را می توان یک بیماری ساده انگاشت ولی در صورت عدم توجه و درمان می تواند مشکلاتی جدی برای سلامتی افراد ایجاد کند.

علت پوسیدگی دندان چیست؟

عامل اصلی  پوسیدگی را می توان باکتری استرپتوکوک دانست. این باکتری با ترشح اسید، مواد معدنی ، کلسیم و فسفر موجود در مینا و تاج دندان را حل کرده و سبب از بین رفتن دندان می شود. باکتری استرپتوکوک در پلاک میکروبی که بر روی دندان در اثر تغذیه بوجود می آید رشد کرده و بهدندان آسیب می رساند.

اما این باکتری به عنوان یک میکروب تنها عامل پوسیدگی  نیست. به طور کلی می توان چهار عامل زیر را علل اصلی پوسیدگی دندان دانست.

  1. میکروب ها
  2. مواد قندی
  3. مقاومت دندان ها
  4. گذر زمان

هر چند میکروب ها را می توان عامل اصلی پوسیدگی  دانست اما در صورت عدم وجود مواد قندی این پوسیدگی گسترش نمی یابد و اگر شخص دارای مقاومت دندانی بالاتری باشد حتما احتمال رخداد پوسیدگی حتی با وجود 2 عامل دیگر کاهش می یابد. عامل دیگر که سبب ایجاد و گسترش پوسیدگی می شود، گذر زمان است، در واقع پوسیدگی در یک ساعت یا حتی چند روز اتفاق نمی افتد و برای اجاد و گسترش پوسیدگی گذر زمان نیاز است.

عوامل دیگری در ایجاد و گسترش پوسیدگی دندان نقش دارند که در این مقاله بدون ذکر توضیح، صرفا به شرح زیل نام       می بریم:

  1. ساختار و کیفیت مینای دندان
  2. آناتومی دمندان و شیار های آن
  3. کیفیت و کمیت بزاق
  4. پلاک دندانی
  5. اختلال های عضلات فک و دهان
  6. رژیم غذایی
  7. مصرف دارو ها
  8. ازدحام و بینظمی دندان ها

کدام قسمت از دندان بیشتر پوسیده می شود؟

غالبا تمام سطوح دندان به طور یکنواخت پوسیده نمی شود و میزان پوسیدگی در برخی از نواحی بیشتر از سایر نواحی است. به طور معمول دندان های آسیاب که بیشتر نقش جویدن را ایفا می کنند، بیشتر دچار پوسیدگی می شوند، مخصوصا شیار های این دندان ها در درجه دوم سطوح های بین دندانی که نفوذ به مسواک داخل آن ها کمتر است، بیشتر دچار پوسیدگی می گردند. و ناحیه بعدی که بیشتر دچار پوسیدگی می شود محل اتصال لثه با دندان است.

نشانه های پوسیدگی دندان چیست؟

به طور معمول در مراحل اول و شروع پوسیدگی نشانه های خاصی در دندان و دهان ایجاد نمی شود. بنابراین لازم است که دندان ها را هر 6 ماه یکبار چکاب کرده و نزد دندان پزشک رفت. دندان پزشک با معاینه کلینیکی و استفاده از عکس های رادیولوژی می تواند از همان مرحله اول پوسیدگی را تشخیص داده و سایر قدم های درمانی را بردارد.

هنگامی که نشانه های پوسیدگی  مشاهده می شود شاید قدری دیر شده  و پالپ دندان دچار عفون شده باشد. با عفونت پالپ دندان درمان ریشه ضروری است. اما به هر صورت می توان نشانه های پوسیدگی را به صورت زیر برشمرد.

  1. تغییر رنگ دندان ها به رنگ تیره
  2. سوراخ شدن یا تخریب دندان در محل پوسیدگی
  3. بوی بد دهان
  4. حساس بودن دندان در مقابل گرما یا سرما
  5. درد دندان

پیشگیری از پوسیدگی دندان

این بیماری معمولا اجتناب ناپذیر است و با گذر عمر تقریبا تمامی افراد دچار این عارضه می شوند. اما تعویق رخداد پوسیدگی عملی است که با رعایت برخی از نکات امکان پذیر است. این نکات را می توان به شرح زیر لیست کرد:

  1. رعایت کامل بهداشت دهان و دندان از طریق:
  • مسواک زدن ( حداقل دو نوبت در روز)
  • استفاده از نخ دندان ( حداقل دو نوبت در روز)پ
  • استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید
  1. رژیم غذای با مواد قندی کمتر
  2. چکاب دندان ها و مراجعه به دندان پزشک هر 6 ماه یکبار

درمان دندان های پوسیده

می توان گفت تنها روش درمان دندان های پوسیده، تخلیه پوسیدگی از دندان توسط روش های سخت و دندان پزشکی است و درمان های دارویی تنها می تواند سبب تسکین یا پیشگیری باشد. در خصوص آشنایی با این درمان می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید:

با پر کردن دندان و انواع مواد پر کردنی بیشتر آشنا شویم

در صورتی که پوسیدگی دندان درمان نگردد چه مشکلاتی ایجاد می شود؟

این بیماری یک بیماری مسری برای دندان ها بوده و در صورت عدم درمان به موقع  این عارضه بافت مینای دندان را تخریب کرده و به عصب دندان آسیب می رساند و گاهی نیز در صورت عدم درمان منجر به تخلیه یا به عبارتی کشیدن دندان می شود. اما عارضه اصلی عدم درمان پوسیدگی درگیری کانال های دندانی و عصب دندان است که سبب بروز درد های زیاد دندانی    می شود و عواقب اختلال در خواب و زندگی را ایجاد خواهد کرد.

همچنین سایر عوارض دندانی در صورت عدم درمان پوسیدگی  به شرح زیر است:

  1. آبسه کردن دندان
  2. عفونت و چرک دندانی که سبب تورم هم می شود.
  3. شکسته شدن دندان
  4. مشکلات در تغذیه و جویدن
  5. تغییر موقعیت در دندان های دائمی بعد از افتادن دندان ها
  6. پیشرفت عفونت در بافت لثه که منجر به جراحی لثه می شود
  7. تغییر شکل لثه ها
  8. نفوذ عفونت به گوش میانی

و سایر اختلالاتی که در اثر نفوذ عفونت به بدن ایجاد می شود. بنابراین در صورت بروز مشکلات دندانی  به خصوص پیشرفت عفونت به صورت اورژانسی باید به دندان پزشک مراجعه کرد تا از مشکلات حاد در اثر پخش عفونت در بدن جلوگیری شود.

در ویدئو زیر با مکانیسم پوسیدگی  دندان آشنا شوید

ممنون که تا اینجا با ما همراه بودید. ضمنا اگر سوالی در ارتباط با موضوعات مطرح شده و یا هر موضوعی در این زمینه دارید، بدون خجالت از ما بپرسید. کارشناسان ما همیشه و 24 ساعت شبانه روز در دسترس و خدمت شما هستند. کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی رایا

02188203045