مراجعه به مطب دندانپزشکی همیشه برای کودکان هراس‌انگیز و سخت بوده است. می‌شود گفت بچه‌ها از رفتن به مطب دندانپزشکی بیزار هستند و خیلی از آنها در آنجا همکاری لازم را با پزشک خود ندارند. کودکان کم سن و سال‌تر با شروع اولین معاینات پزشک، شروع به گریه و نا آرامی کرده و باعث ایجاد اختلال در روند درمانی خود می‌شوند. البته دندانپزشکان اطفال با انتخاب این شاخه از علم دندانپزشکی آموزش‌های لازم را درباره نحوه رفتار با این کودکان دیده‌اند، و تمام تلاش خود را می‌کنند تا مراجعه به مطب دندانپزشکی برای آنها تبدیل به یک خاطره وحشتناک نشود. در این خصوص و جهت ایجاد فضایی که کودک با کمترین احساس ترس و بیشترین تعامل با پزشک باید مواردی رعایت شود.
در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که یک دندانپزشک اطفال و یک مطب دنداپزشکی مختص کودکان چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند.پ
دندانپزشک کودکان چه کاری انجام می‌دهد؟
یک متخصص دندانپزشکی اطفال مسئولیت مراقبت‌ها و درمان‌های لازم برای کودکان از دوره نوزادی تا نوجوانی را بر عهده دارد. یک دندانپزشک پس از گذراندن دروه دندانپزشکی عمومی اقدام به ادامه تحصیل، کار کلینیکی و کسب تجربه در شاخه تخصصی دندانپزشکی کودکان می‌نماید تا آمادگی لازم جهت پاسخگویی به نیاز این رده سنی را کسب کند.
دندان‌های شیری در 6 ماه ابتدای زندگی رشد کرده، و اولین دندان شیری در سن 6 یا 7 سالگی شروع به افتادن می‌کند. کودکان بدون توجه به بهداشت دهان و دندان‌شان چه در دوره دندان‌های شیری و چه در زمانی که این دندان‌های شیری با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند، زندگی می‌کنند و در نتیجه به دلیل پوسیدگی و بیماری‌های دهان به دندانپزشک اطفال مراجعه می‌کنند.
یک متخصص دندانپزشکی کودکان باید بتواند مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان اطفال را که شامل موارد زیر است ارائه کند:
- معاینه دهانی نوزادان و ارزیابی خطر پوسیدگی دندانی در مادر و کودک
- مراقبت‌های پیشگیری کننده، شامل روشهای تمیز کردن و توصیه‌های تغذیه ای
- ترمیم پوسیدگی و مشکلات دندانی
- مشاوره، درمان‌های پیشگیرانه و به موقع در خصوص موارد نیازمند به ارتودنسی
- ترمیم و برطرف کردن آسیب‌ها و شکستگی‌‌های دندان‌ها
- خدماتی مانند فلورایدتراپی، فیشورسیلنت (شیار بند)، پالپوتومی و پالپکتومی (عصب کشی و درمان ریشه دندان‌های شیری )، روکش و غیره
دندانپزشکی اطفال باید چه شرایطی را برای کودکان فراهم کند؟
رفتار دندانپزشک با کودک اهمیت زیادی دارد. دندانپزشک باید تعامل زیادی با کودک داشته و سعی کند امنیت خاطر او را فراهم نماید. لازم است با برخوردی گرم و صمیمی فضایی ایجاد کند تا کودک بتواند به او اطمینان کرده و دچار اضطراب و تشویش نشود. همچنین برخورد بقیه کارکنان کلینیک یا مطب هم بسیار مهم است. از لحظه ورود کودک به کلینیک باید شرایط طوری برقرار شود که کودک احساس آرامش داشته باشد. یک دندانپزشک اطفال خوب وقت کافی برای برقراری ارتباط با بیمارش صرف کرده و سعی می‌کند با دقت و حوصله معاینات و درمان و مشاوره‌های لازم را ارائه نماید.
بعضی از کودکان هنگام مراجعه و اولین حضور در کلینیک دندانپزشکی به دلیل ترس و استرس رفتارهایی مانند پرخاشگری و گریه از خود بروز می‌دهند. این رفتارها کاملا طبیعی است اما نکته مهم این است که دندانپزشک باید بتواند با برخوردی مناسب اقدام به آرام کردن کودک و تلطیف فضای موجود کند. همانطور که گفته شد دندانپزشکان اطفال آموزش‌های لازم درباره نحوه برخورد و تعامل با کودکان را دیده‌اند.
محیط کلینیک دندانپزشکی کودکان چه شرایطی باید داشته باشد؟
بار اولی که کودک به مطب دندانپزشکی برای انجام یک معاینه مراجعه می‌کند، بسیار مهم و تعیین کننده است. فضایی که کودک در آن پا می‌گذارد نباید به گونه‌ای باشد که ترس را در او ایجاد کند. محیط کلینیک دندانپزشکی اطفال باید مختص کودکان طراحی و فضاسازی شده باشد. به این معنی که از رنگ‌های شاد و تزئینات جالب توجه بچه‌ها برخوردار بوده، و امکانات بازی و سرگرمی برای آنان فراهم باشد. کودکان نباید احساس کنند که وارد فضایی هراس‌آور شده‌اند و هر لحظه در فکر فرار از آنجا باشند. بلکه باید شرایطی را ایجاد کرد تا کودک برای نوبت بعدی مشتاقانه در کلینیک حضور پیدا کند.
یک طراحی خوب برای کلینیک دندانپزشکی شامل نورپردازی مناسب است. میزان روشنایی نه آنقدر کم است که کودک دچار دلهره شود و نه آنقدر زیاد که اضطراب او را افزایش دهد.
مورد دیگر استفاده از رنگ‌هایی است که احساسات را آرام‌تر می‌کند. رنگ‌های تند و قرمز موجب ایجاد احساس ترس و خطر برای کودک می‌شود. اما رنگ‌هایی نظیر سبز و زرد و آبی آرامش بیشتری ایجاد کرده و محیط را دوستانه‌تر می‌کند. باید روی دیوارها تصاویر شخصیت‌های محبوب کارتونی نقاشی شود. کودکان هنگامی که شخصیت‌های آشنا را می‌بینند، احساس راحتی بیشتری می‌کنند. بنابراین این نوع طرح‌ها می‌توانند انجام عمل‌های جراحی یا معاینات دندانپزشکی را برای آنها راحت‌تر کند.
نقش خانواده در آمادگی کودک برای اولین معاینه دندانپزشکی
والدین کودک باید بهترین دندانپزشک اطفال یعنی کسی که علاقه‌مند به کار با کودک است را انتخاب کنند. دندانپزشک اطفال باید صبورانه با رفتارهای غیر قابل انتظار کودک برخورد کند. پس اولین وظیفه پدر و مادر پیدا کردن یک کلینیک یا مطب دندانپزشکی است که از استانداردهای لازم برخوردار بوده و محیطی مناسب برای کودکان فراهم می‌کند.
قدم بعد این است که والدین قبل از مراجعه به کلینیک باید با کودک خود صحبت کرده و آمادگی لازم را در او ایجاد نمایند. آنها باید دید مثبتی درباره لزوم مراجعه به دندانپزشکی به فرزند خود بدهند. همچنین باید مراقب کلماتی که در صحبت های خود به کار می‌برند، باشند. از به کارگیری کلماتی که بار منفی و ترس در کودک اجاد می‌کند، بپرهیزند و هرگز از خاطرات تلخ خود در این زمینه چیزی نگویند. ایجاد ذهنیت مناسب درباره دندانپزشکی یک قدم رو به جلو در این خصوص است.
لطفا این نکات را رعایت کنید:
قبل از مراجعه به کلینیک از استراحت کافی فرزندتان مطمئن شوید. کودک برای انجام اعمال دندانپزشکی نباید خسته باشد.
برای راضی کردن فرزندتان جهت مراجعه به کلینیک یا همکاری او با پزشک به او رشوه ندهید. اما اگر رفتار خوبی داشت به عنوان جایزه هدیه‌ای برای او در نظر بگیرید.
در صورتی که کودکتان، بیماری خاصی مانند آسم، بیماری قلبی، صرع، دیابت، عقب‌ماندگی ذهنی و… دارد، آن را از دندانپزشک پنهان نگه ندارید؛ چون ممکن است در روند درمان کودک شما اختلال ایجاد کند. لازم است دندانپزشک و دستیاران مطب، آمادگی‌های لازم را از قبل برای مقابله با این شرایط داشته باشند. همچنین داروهایی را که کودک شما در طول روز میل می‌کند، به طور دقیق برای دندانپزشک بیان کنید.
اما در هنگام حضور درکلینیک یا مطب دندانپزشکی کودکان چه کار باید کرد؟
مهم‌ترین نکته در این خصوص اعتماد کامل به پزشک و کادر درمانی کلینیک دندانپزشکی است. به خاطر داشته باشید که تحت هیچ شرایطی نباید در روند کاری پزشک مداخله کنید. بدانید که تمامی مراحل کنترل رفتار فرزند شما بر اساس اصول روانشناسی کودک بوده و جای هیچ نگرانی نیست. بنابراین اگر شاهد تغییر لحن و بلندی صدای دندانپزشک، محدود کردن رفتار کودک یا تقاضا برای خروج همراه بیمار از اتاق بودید، ناراحت و نگران نشوید.
در صورتی که می‌خواهید مسئله‌ای در ارتباط با نحوه درمان یا مسائل پزشکی و دندانپزشکی کودک با دندانپزشک در میان بگذارید به طور خصوصی با دندانپزشک صحبت کنید نه جلوی کودک.
انتخاب مراحل درمان و نحوه درمان را به دندانپزشک بسپارید و دخالتی در این امر نداشته باشید. به طور کلی بهتر است در جلسات اول درمان هایی برای کودک انجام شود که درد و ناراحتی ندارند.
به طور کلی تمام تلاشمان را می‌کنیم تا شرایطی پیش نیاید که شما و کودکتان برای همیشه خاطره‌ای هراسناک از ملاقات با دندانپزشک داشته باشید.
Leave A Comment