آیا عکس برداری به روش OPG خطر دارد؟

عکس ‌برداری OPG (پانورامیک) یکی از روش ‌های رایج در تصویربرداری دندانپزشکی است که برای ارزیابی کامل فک‌ ها، دندان‌ ها، و بافت ‌های اطراف آن ‌ها مورد استفاده قرار می ‌گیرد. این روش به دلیل قابلیت نمایش کل دهان در یک تصویر، به دندانپزشکان کمک می ‌کند تا مشکلاتی نظیر پوسیدگی‌ های پنهان، دندان ‌های نهفته، و بیماری ‌های فکی را تشخیص دهند. با این حال، یکی از دغدغه ‌های رایج بیماران در مورد این نوع عکس ‌برداری، میزان اشعه ‌ای است که در این فرآیند به بدن وارد می ‌شود و این سوال رایج که آیا عکس برداری به روش OPG خطر دارد؟

در حالی که اشعه‌ ایکس مورد استفاده در OPG نسبتاً کم هستند و استانداردهای ایمنی برای کاهش خطرات رعایت می ‌شوند، همچنان این سوال مطرح است که آیا این روش می ‌تواند برای سلامتی ضرر داشته باشد یا خیر. در ادامه به بررسی میزان خطرات احتمالی این نوع تصویربرداری و تدابیر ایمنی آن خواهیم پرداخت.

عکس ‌برداری OPG

عکس ‌برداری OPG چیست و چگونه انجام می‌ شود؟

عکس ‌برداری OPG چیست و چگونه انجام می‌ شود؟

عکس ‌برداری OPG (Orthopantomogram) که به عنوان عکس ‌برداری پانورامیک نیز شناخته می‌ شود، یک روش تصویربرداری رادیولوژی است که برای نمایش کامل فک بالا، فک پایین، دندان ‌ها، و بافت ‌های اطراف آن‌ ها در یک تصویر واحد به کار می ‌رود.

این روش به دندانپزشکان کمک می‌ کند تا به طور جامع و یکپارچه وضعیت دندان ‌ها و استخوان‌ های فک را ارزیابی کنند.  OPG معمولاً برای تشخیص مشکلاتی مانند دندان‌ های نهفته، بیماری‌ های لثه، کیست ‌ها، تومورها و حتی اختلالات مفصل فک (TMJ) به کار می‌ رود. این روش غیرتهاجمی است و به این صورت است که بیمار در طول تصویربرداری در یک وضعیت ایستاده یا نشسته قرار میگیرد.

فرآیند انجام OPG به این صورت است که دستگاه رادیوگرافی به دور سر بیمار حرکت می ‌کند و در طی چند ثانیه تصویری پانورامیک از دهان و فک ‌ها ثبت می‌ شود. در این روش از اشعه ایکس با دوز کم استفاده می ‌شود که از طریق عبور از بافت ‌ها، تصاویر دقیقی از استخوان ‌ها و دندان ‌ها به دست می ‌دهد. برخلاف رادیوگرافی‌ های معمولی که ممکن است به چندین تصویر جداگانه نیاز داشته باشند، OPG  تمام ناحیه دهان را در یک تصویر واحد پوشش می‌ دهد و به همین دلیل زمان و دقت بیشتری را برای تشخیص فراهم می ‌آورد.

آیا اشعه‌ های استفاده شده در عکس ‌برداری OPG خطرناک هستند؟

اشعه‌ های ایکس مورد استفاده در عکس‌ برداری OPG (پانورامیک) به طور کلی در دوزهای پایین و تحت شرایط ایمنی کنترل شده به کار می‌ روند. این دوز پایین به این معناست که خطرات ناشی از این نوع اشعه ‌گذاری برای بیماران به حداقل می‌ رسد. با این حال، برخی از افراد ممکن است نگران تأثیرات بلندمدت اشعه‌ های ایکس باشند، به ویژه اگر تعداد دفعات عکس ‌برداری زیاد باشد. در واقع، تحقیقات نشان می ‌دهد که با رعایت پروتکل‌ های ایمنی و استانداردها، استفاده از OPG به ‌طور کلی ایمن است و خطر ابتلا به سرطان ناشی از این نوع اشعه‌ گذاری بسیار پایین است.

علاوه بر این، بسیاری از کلینیک ‌ها و مراکز دندانپزشکی مانند کلینیک رایا دنتال از تجهیزات مدرن و پیشرفته‌ ای استفاده می‌ کنند که میزان اشعه ‌های مورد استفاده را به حداقل می ‌رساند. این دستگاه‌ ها معمولاً دارای تکنولوژی ‌هایی هستند که به تنظیم دقیق دوز اشعه کمک می ‌کنند و به این ترتیب، خطرات بالقوه را کاهش می ‌دهند. به طور کلی، در حالی که هر نوع اشعه‌ گذاری دارای خطراتی است، استفاده از OPG  تحت شرایط مناسب و با رعایت اصول ایمنی، معمولاً به عنوان یک روش ایمن و موثر در تشخیص مشکلات دندانی و فکی شناخته می ‌شود.

عوارض احتمالی عکس ‌برداری OPG در کودکان و زنان باردار

عکس ‌برداری OPG (پانورامیک) به ‌طور خاص در کودکان باید با احتیاط بیشتری انجام شود، زیرا بدن آن ‌ها در حال رشد است و نسبت به اشعه ‌های ایکس حساس ‌تر هستند. با این حال، در مواردی که نیاز به تشخیص مشکلات دندانی و فکی وجود دارد، معمولاً استفاده از OPG با دوز کم اشعه، به ویژه تحت نظارت متخصص دندانپزشکی، ایمن است.

دندانپزشکان معمولاً سعی می ‌کنند تا حد امکان از عکس‌برداری‌ های غیرضروری پرهیز کنند و تنها در موارد خاصی که تشخیص دقیق ضروری باشد، اقدام به این کار می ‌کنند. همچنین، استفاده از حفاظت ‌های اضافی مانند سرب ‌پوش ‌ها برای کاهش تابش اشعه به نواحی دیگر بدن نیز توصیه می‌ شود.

در مورد زنان باردار، عکس ‌برداری OPG معمولاً در دوران بارداری به ویژه در سه ‌ماهه اول اجتناب می‌ شود، مگر در شرایط اضطراری که نیاز به تشخیص فوری وجود دارد. در این شرایط، متخصصان دندانپزشکی به ‌طور خاص دقت می‌ کنند که دوز اشعه به حداقل برسد و از پوشش ‌های حفاظتی برای محافظت از نوزاد در حال رشد استفاده کنند.

با این حال، باید به این نکته توجه داشت که در شرایطی که نیاز به ارزیابی وضعیت دهان و دندان وجود داشته باشد، دندانپزشکان ممکن است از روش‌ های جایگزین مانند رادیوگرافی دیجیتال با دوز پایین یا دیگر تکنیک‌ ها استفاده کنند تا خطرات احتمالی کاهش یابد. به ‌طور کلی، تصمیم ‌گیری در مورد عکس ‌برداری OPG در این دو گروه سنی باید با توجه به مزایا و خطرات آن انجام شود.

OPG چندبار مجاز است؟

عوارض احتمالی عکس ‌برداری OPG

OPG  چند بار مجاز است؟

تعداد دفعات مجاز عکس ‌برداری  OPG بستگی به نیازهای بالینی و وضعیت دندانی هر فرد دارد. به طور کلی، دندانپزشکان معمولاً توصیه می‌ کنند که این نوع عکس ‌برداری تنها در مواقع ضروری انجام شود و در مواقع غیرضروری از انجام پرهیزکنید. برای بزرگسالان، معمولاً یک بار در هر ۳ تا ۵ سال کافی است، مگر اینکه شرایط خاصی وجود داشته باشد که نیاز به بررسی مجدد باشد.

برای کودکان، تعداد دفعات عکس ‌برداری OPG ممکن است کمتر باشد، زیرا دندان‌ ها و فک ‌های آن‌ ها در حال رشد و تغییر هستند و نیاز به ارزیابی مکرر ممکن است پیش بیاید. به طور کلی، پزشکان سعی می ‌کنند که از عکس ‌برداری ‌های غیرضروری جلوگیری کنند و بر اساس نیازهای خاص هر بیمار، تصمیم‌ گیری کنند.

چگونه دستگاه ‌های مدرن OPG خطرات اشعه را کاهش می ‌دهند؟

دستگاه‌ های مدرن OPG با استفاده از تکنولوژی‌ های پیشرفته به‌ طور قابل ‌توجهی خطرات ناشی از اشعه‌ های ایکس را کاهش می ‌دهند. یکی از ویژگی‌ های این دستگاه‌ ها، استفاده از دوز پایین اشعه است که به ‌ویژه برای بیمارانی که به طور مکرر نیاز به عکس ‌برداری دارند، اهمیت دارد.

این دستگاه ‌ها معمولاً به حسگرهای دیجیتال مجهز هستند که به‌ جای فیلم ‌های رادیوگرافی سنتی عمل می ‌کنند و به این ترتیب، کیفیت تصویر بالاتری را با دوز کمتری از اشعه فراهم می کنند. همچنین، تکنولوژی ‌های جدید مانند تصویربرداری دیجیتال، امکان پردازش و تحلیل دقیق ‌تری از تصاویر را فراهم می ‌کنند که می ‌تواند به تشخیص‌ های بهتر و سریع ‌تر منجر شود.

علاوه بر این، دستگاه ‌های مدرن OPG دارای طراحی‌ های محافظتی و دقیق هستند که باعث می‌ شوند تابش اشعه به نواحی غیرضروری بدن به حداقل برسد. بسیاری از این دستگاه‌ ها با استفاده از سیستم‌ های خودکار و هوشمند، توانایی تنظیم دوز اشعه بر اساس نیاز بیمار و نوع تصویربرداری را دارند. به‌ علاوه، استفاده از پوشش‌ های حفاظتی مانند سرب ‌پوش ‌ها نیز به کاهش خطرات احتمالی ناشی از اشعه کمک می ‌کند. به‌ طور کلی، این پیشرفت ‌ها در تکنولوژی OPG باعث شده تا فرآیند عکس ‌برداری به‌ طور چشمگیری ایمن ‌تر و کارآمدتر گردد.

جمع بندی:

در این مقاله به بررسی این سوال که آیا عکس برداری به روش OPG خطر دارد؟ و ریسک های احتمالی انجام آن پرداخته ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد OPG و هزینه و روند انجام آن با ما در کلینیک رایا دنتال تماس بگیرید.