التهاب و خونریزی لثه ها

معمولا افراد هنگام مواجه با خونریزی لثه، نگران می شوند و چنانچه علت آن را ندانند این نگرانی و ترس بیشتر خواهد شد . اما باید بدانیم که خونریزی لثه ها یک بیماری رایج است و با درمان درست می توان آن را  از بین برد . در این مقاله سعی داریم علل بروز این مشکل و راهکارهای پیشگیری و درمان آن را بیان کنیم .

خونریزی لثه ها از شایع ترین علامت های بیماری لثه است و  به دلایلی از جمله  عفونت لثه، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا برخی بیماری‌های داخلی بروز می‌کند. افراد مبتلا در حین مسواک زدن یا خوردن یک میوه سفت دچار خونریزی لثه می‌شوند.

علل بروز بیماری های لثه :

کلیه بیماری های مربوط به لثه ، با ساخت پلاک روی دندان ها به وجود می آیند ، پلاک ها ماده ای چسبناک و حاوی باکتری هستند ، البت هاین به این معنا نیست ک ههمه باکتری های پلاک دندان آسیب زننده و مضر می باشند اما بخشی از این باکتری ها برای لثه ها مضر هستند . پلاک هایی که بر روی دندان تشکیل می شوند اگرمرتبا از بین نروند، سفت شده و باعث آزار لثه ها می شوند . پلاک ها در قرمز شدن ، خونریزی و تورم لثه ها و نهایتا خونریزی آنها نقش دارند.

حال باید بدانیم چه مواردی باعث ایجاد پلاک، ماندگاری آن وآسیب به لثه ها می شود؟

یکی از اولین موارد تاثیر گذار در هر بیماری مربوط به دهان و دندان و خونریزی لثه ، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و شستشوی مرتب و به موقع است . علاوه بر این مورد موارد زیر نیز در خونریزی لثه نقش دارند و موجب افزایش آن می شوند:

• استعمال دخانیات و سیگار
• وراثت ( سابقه بیماری لثه در خانواده )
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن به دلایلی از جمله شیمی درمانی ، اچ آی وی و …
• ابتلا به دیابت
• افراد مبتلا به صرع ( داروهای مصرفی این افراد ، علاو ه براینکه موجب افزایش حجم لثه ها می شود موجب التهاب وخونریزی لثه می گردد.)
• عدم تغذیه مناسب و سوء تغذیه
• استرس و نگرانی ( یکی از انواع آن بروکسیسم است که معمولا در خواب پیش می آید و دلیل آن استرس است و باعث می شود ، فرد از خواب بیدار شود .)
• کهولت سن
• وجود دندان های شکسته یا تیز در دهان
• استفاده از نخ دندان برای بار اول یا استفاده نادرست از مسواک و نخ دندان
• مصرف داروهای خاص مانند داروهای رقیق‏‌کننده خون
• التهاب لثه ‏‌ها به‌علت بارداری (ژنژیویت حاملگی)
• استفاده از دندان مصنوعی نامناسب
• پیوند عضو از جمله کلیه به دلیل داروهای مصرفی می تواند خونریزی لثه را به دنبال داشته باشد.

چگونه از خونریزی لثه و بیماری های ناشی از آن پیشگیری کنیم ؟

*موثرترین راه برای پیشگیری ، رعایت بهداشت دهان ودندان به صورت صحیح است تا بدینوسیله مانع ایجاد پلاک شویم.

*حداقل روزی دوبار مسواک زدن در روز باعث حفظ بهداشت دهان و دندان شده و چنانچه لثه ها ملتهب باشند موجب از بین رفتن ورم لثه ها می شود .

*استفاده از نخ دندان و شستشوی دهان با دهان شویه های مناسب نیز باعث می شود باکتری ها و پلاک ها نتوانند به لثه ها آسیب بزنند و مدام از سطح دهان پاک شوند.

استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید که علاه بر جلوگیری از پوسیدگی دندان ها، سلامت لثه ها را نیز تامین می کند.

نکته ضروری این است که چنانچه سابقه خونریزی لثه و پلاک دهانی شدیدی داشته باشید ، به تنهایی قادر نخواهید بود تا آن ها را از بین ببرید و یا درمان کنید و ضرورت مراجعه به پزشک امری جدی است چرا که بیماری لثه می تواند وخیم شده و مشکلات جدی ای به وجود آورد.

همانطور که گفته شد بیماری لثه بسیار شایع است و درمان پذیر است ، اما نکته حائز اهمیت این است که اگر با ظهور علائم بیماری لثه به موقع به دندانپزشک مراجعه نکنیم و درمان درستی انجام نشود بیماری شدت یافته و موجب عفونت ، زخم و پریودنتیت لثه میشود.

خونریزی لثه ها می تواند نشانه چه بیماری ها و مشکلاتی باشد ؟

پریودنتال: این عارضه ، یک بیماری مزمن لثه است که به بافت و استخوان های محافظ دندان ها آسیب می زند . در پی این آسیب، لثه ها ملتهب می شوند و از ریشه دندان جدا می گردند .با بروز این حالت ، دندان ها استحکام خود را از دست می دهند . از نشانه های پرودنتال، بوی بد دهان ، احساس طعم بد در دهان، تغییر در شکل قرارگیری دندان ها ، قرمز شدن و التهاب و خونریزی لثه ها می باشد. چنانچه برای درمان این بیماری به موقع اقدام نشود، بعضی از دندان ها از بین می روند.

لوسمی: خونریزی لثه ها ، می تواند نشان دهنده لوسمی باشد ، لوسمی موجب می شود تعداد پلاکت های خون در افراد مبتلا ، پایین بیاید و در نتیجه جلوگیری از خونریزی در این افراد به ویژه در لثه ها دشوار می شود.

دیابت: به دنبال خونریزی و تورم در لثه ها ، یکی از بیماریهایی که ممکن است به آن دچار باشیم، دیابت نوع 1 یا 2 است. از پیامدهای این بیماری آن است که دهان مثل سابق قدرت مبارزه با میکروب ها را ندارد بنابراین احتمال عفونت و خونریزی لثه افزایش می یابد.

ترومبوسیتوپنی (Thrombocytopenia): چناچه در هنگام مسواک زدن، لثه ها خونریزی کنند و این خونریزی خود به خود متوقف نشود، ممکن است فرد به ترومبوسیتوپنی، مبتلا باشد. در این بیماری مشابه لوسمی تعداد پلاکت ها برای ایجاد لخته خون کافی نیست و  ابتلا به آن موجب خونریزی ای بیش از حالت عادی در نقاط مختلف بدن و از جمله لثه ها خواهد شد.

کمبود ویتامین C: یکی از علل خونریزی لثه ها می تواند کمبود این ویتامین در بدن باشد. ویتامین C علاوه بر کمک به رشد و ترمیم بافت‌ ها، موجب بهبود زخم‌ ها شده و استخوان‌ ها و دندان‎ ها را تقویت می‎کند. از نشانه های دیگر کمبود ویتامین C کافی در بدن، احساس ضعف و کج‌خلقی است که با گذشت زمان می تواند موجب  تورم و خونریزی لثه‌ ها شود.

اسکوربوت: به دنبال کمبود شدید ویتامین C امکان ابتلا به  بیماری نادر اسکوربوت وجو دارد . این بیماری  بدن را ضعیف می کند و ضمن ایجاد کم‌خونی ، موجب خونریزی زیر پوستی نیز می شود؛ خونریزی لثه‌ ها، نشانه‌ای معمول از بیماری اسکوربوت است.

هموفیلی: اگر به هر دلیلی در صورت ایجاد یک  برش کوچک در لثه یا در حین درمان  دندانپزشکی، لثه ها دچار خونریزی شدید شوند، این امر می تواند  نشانه‎ای از هموفیلی یا بیماری “فون ویلبراند” (Von Willebrand) باشد. در این بیماری نیز عدم لخته شدن خون به درستی موجب خونریزی لثه‎ ها می شود .

کمبود ویتامین K: از ویتامین های دیگری که کمبود آن موجب خونریزی زیاد لثه‌ ها می شود ، ویتامین  K یا ویتامین انعقاد خون است.  این ویتامین همانطور که از نامش پیدا است، در فرآیند لخته‌شدن خون نقش دارد  و برای استخوان‎ ها نیز مفید است. جذب ناکافی این ویتامین از طریق رژیم غذایی، ممکن است باعث خونریزی لثه ها گردد.

جراحان و متخصصان لثه و ایمپلنت به طور جدی توصیه می کنند  که خونریزی لثه را جدی بگیرید ودر صورت بروز آن حتما به دندانپزشک مراجعه کنید تا اقدامات درمانی برای رفع این بیماری و کنترل آن انجام شود . زیرا چنانچه اشاره شد ، علت های خونریزی لثه ها بسیار متفاوت است و بسته به آنکه نشانه چه بیماری ای باشد و ناشی از چه رویدادی ، درمان متفاوتی خواهد داشت .

کمبود ویتامین K: از ویتامین های دیگری که کمبود آن موجب خونریزی زیاد لثه‌ ها می شود ، ویتامین  K یا ویتامین انعقاد خون است.  این ویتامین همانطور که از نامش پیدا است، در فرآیند لخته‌شدن خون نقش دارد  و برای استخوان‎ ها نیز مفید است. جذب ناکافی این ویتامین از طریق رژیم غذایی، ممکن است باعث خونریزی لثه ها گردد.

جراحان و متخصصان لثه و ایمپلنت به طور جدی توصیه می کنند  که خونریزی لثه را جدی بگیرید ودر صورت بروز آن حتما به دندانپزشک مراجعه کنید تا اقدامات درمانی برای رفع این بیماری و کنترل آن انجام شود . زیرا چنانچه اشاره شد ، علت های خونریزی لثه ها بسیار متفاوت است و بسته به آنکه نشانه چه بیماری ای باشد و ناشی از چه رویدادی ، درمان متفاوتی خواهد داشت .