جرم دندان را می توان به عنوان اولین قدم در ایجاد پوسیدگی هر دندان دانست. یعنی، دندان قبل از آنکه بپوسد، جرم می گیرد. اما جرم دندان چیست؟
پلاک های میکروبی یا همان باکتری های استرپتوکوک هر روز در اثر مصرف مواد غذایی در دهان تجمع می کنند و سبب ایجاد لایه ای زرد رنگ بر روی دندان می شوند. تجمع این پلاک های میکروبی برای مدت طولانی و عدم شستشوی دندان ها و عدم استفاده از نخ دندان سبب سفت شدن این لایه زیستی بر روی دندان می شود. به این لایه سفت تشکیل شده از پلاک های میکروبی جرم دندان گفته می شود. در واقع پلاک های میکروبی در یک واکنش شیمیایی با استفاده از بزاق دهان به مواد معدنی که در دندان ها وجود دارند متصل شده و در نتیجه این واکنش جرم دندان شکل می گیرد.
پلاک های میکروبی علاوه بر ایجاد جرم دندان می تواند سبب بیماری های لثه و التهاب آن شود.
چرا جرم گیری دندان؟
تجمع پلاک های میکروبی و ایجاد جرم دندان به حدی است که با مسواک قابل شستشو نیست با استفاده از مسواک حذف نمی شوند. اما این جرم حدی هم نیست که توسط روش ها و ابزار های دندان پزشکی از بین نرود. جرم دندان را می توان با استفاده از جرم گیری دندان و بروساژ از بین برد. جرم گیری دندان هیچ گونه عارضه و ضرری برای دندان ها ایجاد نکرده و همچنین سبب پیشگیری از پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه نیز خواهد شد.
عوارض جرم گیری دندان چیست؟
همان طور که گفته شد جرم گیری دندان هیچ گونه عارضه ای ندارد اما ممکن است پس از جرم گیری فرد مورد جرم گیری احساس خالی شدن دندان را داشته باشد و دندان هایش نسبت به گرما ، سرما و جویدن مواد غذایی حساس شوند. و در نتیجه این مسئله خیال کند که جرم گیری به دندان هایش آسیب رسانده، اما باید دانست این احساس موقتی بوده و پس از چند روز از بین خواهد رفت.
آیا جرم گیری درد دارد؟
خیر، در فرآیند های جدید هیچ گونه دردی برای شخصی که در حال جرم گیری است ایجاد نمی شود. اما شاید در حین برداشت جرم های بین لثه و دندان ،لثه مقداری خون ریزی کند که به سرعت این خون ریزی بند می آید. و برای جلوگیری از عفونی شدن سطحی لثه ، ناشی از زخم، معمولا دندان پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند.
چرا دندان ها بعد از جرم گیری لق می شوند؟
فرآیند لق شدن دندان در اثر تحلیل استخوان دندان ، پوسیدگی و یا بیماری های لثه ایجاد می شود که جرم های دندانی خود سبب بروز و گسترش این مشکلات می شوند و جرم گیری باعث لق شدن دندان نمی شود بلکه اگر استخوان دندان تحلیل رفته باشد یا پوسیدگی دندان گسترش یافته باشد، بعد از جرم گیری، جرم های که به دندان چسیبیده اند و سبب اتصال محکمتر دندان و لثه شده اند ، از بین رفته و احساس لق شدگی دندان در فرد ایجاد می شود.
روش های جرم گیری دندان
به طور کلی روش های جرم گیری دندان به سه شیوه تقسیم بندی می شود. روش اول یک روش سنتی نسبتا دردناک است ، به نام روش دستی جرم گیری که با استفاده از ابزار های دستی دندان پزشکی پلاک های میکروبی از دندان برداشته می شود.
شیوه دوم استفاده از ابزار های اولتراسونیک است. در این روش برای از بین بردن جرم ها ، از آب استفاده می شود. در واقع آب سرد پلاک های میکروبی چسیبیده به سطوح دندان ها را شسته و از بین می برد.
شیوه سوم ، زمانی استفاده می شود که گستردگی جرم دندانی بالا باشد، در این هنگام برای جرم گیری از شیوه های جراحی استفاده می شود.
نمونه کارهای جرم گیری دندان در کلینیک دنان پزشکی رایا در تصاویر زیر نشان داده شده است.
آیا خمیر دندان های سفید کننده جرم دندانی را نابود می کند؟
همان طور که توضیح دادیم ، جرم دندانی پلاک های میکروبی است. که در سطح دندان تجمع کرده، سفت شده و چسبیده، بنابراین هیچ گونه خمیر دندانی نمی تواند این جرم ها را نابود کند و صرفا این خمیر دندان ها پلاک های سطحی دندان را شسته و تمیز می کنند. در واقع نام خمیر دندان های سفید کننده صرفا یک نام تجاری بوده که در عمل قابلیت از بین بردن جرم را نداشته و تنها شیوه ی جرم زدائی از دندان همان روش های است که در بخش قبل توضیح داده شد.
باید توجه داشت استفاده مداوم از این خمیر دندان ها می تواند به مینایی دندان ها آسیب زده و قابلیت تجمع جرم در دندان را به دلیل ایجاد خراش برسطح دندان افزایش دهند، بنابراین استفاده طولانی مدت از خمیر دندان های سفید کننده توصیه نمی شود.
مزیت های جرم گیری دندان:
مهم ترین مزیت جرم گیری دندان اگر به موقع انجام شود، پیشگیری از ایجاد یا گسترش پوسیدگی بوده و از بیماری لثه نیز جلو گیری می کند. اما به طور خاص مزیت های جرم گیری را می توان به شرح زیر لیست کرد:
- جرم گیری از خونریزی لثه جلوگیری می کند.
- از گسترش عفونت در لثه جلوگیری می کند.
- سبب سفید شدن دندان ها می شود.
- از گسترش پوسیدگی جلوگیری می کند.
- سبب کاهش بوی بد دهان می گردد.
روش های پیشگیری از جرم گرفتن دندان ها
مهم ترین روش پیشگیری برای اینکهدندان هایمان دچار جرم نشود رعایت بهداشت دهان و دندان است. این رعایت از طریق مسواک زدن و کشیدن نخ دندان (حداقل دو نوبت در روز) و استفاده از خمیر دندان های ضد جرم و حاوی فلوراید ممکن پذیر می باشد. البته تغذیه با مواد قندی کمتر و نکشیدن سیگار نیز جزء عواملی است که می تواند از بروز جرم دندانی جلوگیری کند. روش پیشگیری از جرم دندان ها مراجعه به دندان پزشک و چکاب دندان ها به صورت متناوب و هر 6 ماه یکبار است. تا در صورتی که دندان ها نیاز به جرم گیری پیدا کنند، سریعا قبل از گسترش پوسیدگی و ایجاد مشکلات ثانویه ناشی از جرم گرفتن دندان ها اقدامات لازم جهت جرم گیری دندان انجام شود.
در ظمن استفاده از دهان شویه های حاوی فلوراید نیز در از بین بردن بوی بد دهان بسیار کمک کننده و موثر هستند.
در ویدئو زیر جرم گیری یک دندان نشان داده شده است
ممنون که تا اینجا با ما همراه بودید. ضمنا اگر سوالی در ارتباط با موضوعات مطرح شده و یا هر موضوعی در این زمینه دارید، بدون خجالت از ما بپرسید. کارشناسان ما همیشه و 24 ساعت شبانه روز در دسترس و خدمت شما هستند. کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی رایا
سلام. من برای جرم گیری دندان قصد دارم اقدام کنم. برخی از افراد میگن در برخی از موارد ممکن است بعد از جرم گیری دوباره دندان ها زرد و دچار جرم شوند. الان سوالم اینه چرا بعد از جرم گیری دندان زرد می شود؟ و باید چیکار کنم؟
سلام دوست عزیز، لازم به ذکر است که درمان جرم گیری به منزله درمان دائمی نبوده و عدم مراقبت های لازم از دندان ها می تواند در طولانی مدت دندان ها را دچار جرم و تغییر رنگ دوباره کند. از جمله عواملی که پس از جرم گیری می تواند باعث زرد شدن دندان ها شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
با رعایت بهداشت دهان و دندان همواره دندان های سفید و درخشان خواهید داشت.