فلوراید یک با دهه شناخته شده در دندانپزشکی است که روزبروزکاربرد آن بیشتر می شود و چون ماده ای است که در استحکام بخشیدن به دندان اثرش برهمه آشکار است بی تردید کاربرد آن در یک برنامه خاص و دوز مناسبی باید انجام شود. فردا روشی در کنار معالجه عوارض جانبی دارد و شناخت بیشتریک داروکاربرد صحیح آن از عوارض جانبی آن می کاهد و نتیجه مطلوب را می دهد. امروزه پوسیدگی دندان که یکی از بیماری های واگیر و شایع است با کاربرد صحیح فلوراید بصورت فلوئوریداسیون آب آشامیدنی شهرها و مدارس توانسته اند تا ۵۰% وحتی بیشتر پوسیدگی دندان را پیشگیری نمایند. در ضمن در مناطقی که آب آشامیدنی آنها دارای فلوراید زیاد است و باعث فلئوروزیس دندان های مردم آن مناطق میگردد تصفیه و یا از منبع دیگری آب آشامیدنی تهیه شود و باعث پیشگیری از بیماری های فلئوروزی استخوانی و دندانی گردد که ازشعار پیشگیری و بهداشت مقدم بر درمان است سر مشق گرفته در جامعه خود تا حد نهایت از پوسیدگی دندان ها ی کودکان و بزرگسالان جلوگیری نمائیم، و هیج دندان مصنوعی نمی تواند. جای دندان طبیعی خودا نسان را جایگزین شودا زاین نعمت الهی محافظت کرده و بر طول عمرآن بیافزاشیم و چون سلامتی انسان مستلزم تغذیه خوب است و تغذیه خوب با دندان سالم برای جذب بهتر آماده می شود ، به اصطلاح دندان سالم و تن سالم بتوانیم دنیائی با مردمان سالم داشته باشیم.
تاریخچه فلوراید
در اوایل سال ۱۸۰۰ میلادی فلورایدی به عنوان یکی ازا جزا ، شیمیایی دندان و استخوان توسط شیمی دانان مشهوری چون Morichini و Berzelium گزارش گردید درسال ۱۸۲۸agiot دانشمند فرانسوی در مقاله خود در مورد پوسیدگی دندان و مقاومت مینا در مقابل دکا لسیفیکاسیون اسیدی در ارتباط با وجود مقادیر جزئی کلسیم فلوراید در مینای دندان توضیحاتی داد در حدود چهارده سال بعد cichten brown پیشنهاد کرد که پوسیدگی دندان بایستی در ارتباط با کمبود و فقدان فلوراید باشد و در حقیقت او معتقد بود که مصرف بیش از حد مواد غذایی تصفیه شده باعث این کمبود می شود و همین مسئله باعث پوسیدگی های بیشمار دندان می گردد .
دکتر ایگان تا یک تغییر رنگ دندانی در بچه ها ئی که در ایتالیا زندگی میکردند را گزارش کرده و نقاط تیره را در دندان های این بچه ها به صورت مختلف مشاهده کرد. محقق دیگری پیشگویی کرد که علت پیدایش این لکه ها موادشیمیای ناشناختهای است که در آب آشامیدنی موجود می باشد .و از منابع زیرزمینی میآید و این منابع به شهرهای آتش نشانی میریزند . زمانی که این آبها تجزیه شدند مشاهده گردید که حاوی مقدار زیادی فلوراید هستند.
فلوراید در محیط و چگونگی استفاده آن توسط انسان
این ماده توسط آتشفشان وارد اتمسفر می شود و بصورت رسوب گرد و غبار و با باران و برف و مه به سطح زمین بر می گردد . فلورا ید وارد هیدروسفر ( آبها و اقیانوس های کره زمین ) هم می شود سپس با شسته شدن خاک و مواد معدنی را رده های زیر زمینی شده و سرانجام وارد آبهای سطحی میگردد.
فلورا ید بطرق مختلف جذب سبزیجات و گیاهان می شود . یکی از طریق آب و خاک و دیگری از طریق هوا و رسوبات آن ازاتمسفر (باران) انجام می گیرد، که با ازبین رفتن گیاه این فلوراید به خاک باز می گردد و یا ممکن است وارد زنجیره غذایی شود و مجددا به صورت فضولات حیوانی به زمین بازگردد.
مصرف فلورایددر انسان :
منبع اصلی فلوراید در انسان آب آشامیدنی و غذاست. ماهی، میگو، چای، منابع غنی از فلوراید هستند. مصرف خمیر دندان های محتوی فلوراید به جذب روزانه آن کمک میکند. فلوراید در بدن انسان در ساختمانهای کلسیفیه مثل دندان و استخوان وجود دارد.
مقدار غلظت این ماده در منابع آب جهت کاهش پوسیدگی دندانی بدون ایجاد مینای لکه دار ( Mottled ) برای آب هوای معتدل ppm 1 می باشد. در مورد اطفالی که مصرف آب آنها بین ۴-۲ لیوان در روز می باشد ، وجوداین غلظت در آب با عث جذب کا ملی از ۵۱ میلی گرم فلوراید در روز می شود و برای نوجوانان و بالغین که مصرف آب آنها بین ۸-۶ لیوان در روز است جذب فلوراید ا ز آب 2 تا 1.5 میلی گرم در روز می باشد . مقدار فلوراید د رشیر مادر 12 تا 6 میکروگرم لیتر و درشیرگاو 19 درصد ppm می باشد. البته باید گفته شود وجود کلسیم و آلمینیوم در غذا جذب فلوراید را کاهش می دهد .
فلوراید موجود در بعضی از مواد مثل سدیم فلوراید محلول در نوشابه ها بطورکامل جذب می شود با ما در شیر وشیرخشک جذب فلورا پدبه علت وجودکلسیم و تشکیل کمپلکس با آن حدود 60-70 درصد کاهش میابد.
منابع دیگر فلوراید:
در مجموع منبع اصلی این ماده آب آشامیدنی است و برای بچه ها مصرف قرص حاوی فلوراید نیز می تواندتوصیه شود که دوران بین ۱- 0.25 می لیگرم در روز است که بستگی به سن کودک و مقدا ر فلوراید آب دارد .
فلوراید در استخوان و دندان
مقدار این ماده در بدن بستگی به ظرفیت کریستالهای آپاتیت استخوان که یون فلوراید را در شبکه کریستالی خود شرکت می دهد دارد. مقدار فلوراید در انتهای نرم غیر مینرالیزه ، در خون و در مایعات بافتی پایین است . در بافت های مینرالیزه مقدارآن به فاکتورهای مختلفی مثل مقدار مصرف فلوراید، مدت زمان تماس با آن و مرحله تکاملی بافتهای مینرالیزه ، میزان رشد و واسکولاریتی آن، درجه میترالیزاسیون بستگی دارد . به همین دلیل در تمام بافتها میزان فلوراید در سطح خارجی بافت بیشتر از سایر قسمت های آن می باشد.
اثرات فلوراید روی ترکیب بافتها:
افزایش میزان فلورایددر استخوان و موا دمعدنی دندان باعث کاهش یون کربنات بعلت جا نشین شدن با آن می شود . سیترات نیز کاهش یافته و افزایش منیزیوم بافتها مشاهده می گردد . فلورایدیا قسمت معدنی بافتهای سخت می پوشد دو مقدار آن به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. البته فلوراید می تواند به نحو ضعیف یا محکم پیوند شود . حضور فلوراید باعث افزایش استقامت و ثبات مواد معدنی می شود. فلوراید روی تعادل یونی بین مواد معدنی و مایع بافتی اثر میگذاردوترکیب بافتهای مینرالیزه را تعیین می دهد .
ممنون که تا اینجا با ما همراه بودید. ضمنا اگر سوالی در ارتباط با موضوعات مطرح شده و یا هر موضوعی در این زمینه دارید، از ما بپرسید. کارشناسان ما همیشه و 24 ساعت شبانه روز در دسترس و خدمت شما هستند. کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی رایا
Leave A Comment